SON 62 YILDA İLK KEZ HÜKÜMET DÜŞTÜ

Fransa'da Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron tarafından 7 Temmuz'da sonuçlanan erken genel seçimlerin ardından atanan Cumhuriyetçiler partisinden Başbakan Michel Barnier'in merkez sağ azınlık hükümeti, muhalefet ile 2025 bütçesi ve sağlık sigortası bütçesi konusunda uzlaşmaya varamayınca verilen gensoru önergesi Mecliste dün akşam 331 vekilin desteğiyle kabul edildi. Barnier hükümeti Meclis'te yapılan oylamayla düştü. Barnier hükümeti sadece 90 günle Fransa'da 5. Cumhuriyet döneminde en kısa süre görev yapan hükümet oldu.

Barnier'e ilgili beklenen gelişme yaşandı. Barnier istifa etti. Cumhurbaşkanlığı da başbakanın istifasını doğruladı. Barnier'in yeni hükümet kurulana kadar geçici olarak görevde kalacağı belirtildi.

SON 62 YILDA İLK KEZ HÜKÜMET DÜŞTÜ

Fransa'da 5. Cumhuriyet dönemi 1958 Anayasası'nın yürürlüğe girmesiyle başladı.

Dönemin Fransa Cumhurbaşkanı Charles de Gaulle'un 1962'de ülkenin cumhurbaşkanının doğrudan halk tarafından seçilmesi için anayasal reform istemesi mecliste tepkiyle karşılandı.

De Gaulle'un bu isteğine yasama organını zayıflatacağı gerekçesiyle karşı çıkan vekillerin, dönemin Başbakanı Georges Pompidou'nun hükümetine karşı aynı yıl sunduğu gensoru önergesi kabul edildi.

Michel Barnier

Pompidou istifasını cumhurbaşkanına sunarken, De Gaulle, 9 Ekim 1962'de meclisi feshederek erken seçim yolunu seçti ve genel seçimlerin ardından Pompidou'yu tekrar başbakan olarak atadı.

5. Cumhuriyet'te defalarca hükümete karşı gensoru önergesi verilse de, 1962'den sonra ilk kez dün akşam mecliste böyle bir önerge için yeterli çoğunluğa ulaşıldı ve 3 ay gibi kısa bir süre görev yapan Barnier hükümeti düştü.

BARNİER'İN ÖMRÜ KISA SÜRDÜ

Fransa'da temmuzda ikinci turu yapılan seçimlerden sol ittifak NFP birinci çıkarken, aşırı sağcı Ulusal Birlik (RN) oylarını ciddi oranda artırdı, Macron'u destekleyen merkez sağ partileri ise seçimden umduğunu bulamadı. Macron'un meclisi feshederek gittiği erken seçimlerde hiçbir parti ya da ittifak tek başına hükümet kurmak için gerekli salt çoğunluğa erişemedi. Seçimler, Fransız tarihinin en parçalı meclis tablosunu çıkardı ve mecliste aşırı sağ, sol ve merkez sağ olmak üzere 3 ana blok oluştu. Anayasaya göre dilediği kişiyi başbakan atama yetkisi olan Macron, siyasi geleneklere uygun hareket ederek en çok milletvekili olan parti ya da gruptan başbakan atamak yerine, meclisin en küçük partilerinden Cumhuriyetçiler'den ılımlı bir isim olan Barnier'yi başbakan atadı.

Aşırı sağcıların ilk başta gensoru önergesi vermeyerek örtük destek sağladıkları Barnier hükümetine seçimin galibi solcular en başından bu yana karşı çıktı. Kamu borçları ile darda olan ve 2025 Bütçe tasarısı geciken Fransa'da yeni hükümetin ilk zorlu sınavının bütçe tasarına ilişkin görüşmeler olacağı biliniyordu. Barnier'nin 40 milyar avro tasarruf ve 20 milyar avro vergi artışı öngördüğü tasarıda solcular ve aşırı sağcılar hükümetle uzlaşamadı. Aşırı sağcılar bütçe konusunda vergi artışına karşı çıkarak "Fransızlar yerine göçmenlere yönelik harcamalardan kısılması" gerektiğini savunurken, solcular hükümetin sosyal sigorta harcamalarındaki kesintilerine karşı çıktı.

Uzun süren bütçe görüşmelerinin ardından hükmet uzlaşı için bazı tavizler verse de bu muhalefet cephesinde yeterli bulunmadı. En son 2 Aralık'ta Barnier'in 2025 sağlık sigortasına ilişkin oturumda, kendisine tasarıyı oylamaya yapmadan meclisten geçirme yetkisi tanıyan Anayasanın 49. maddesinin 3. fıkrasını işletmesi tepki topladı. Bunun üzerine, 3 aydır hükümete örtük destek veren aşırı sağcılar ve baştan bu yana karşı olan solcular Barnier'ye karşı gensoru önergesi sunacaklarını açıkladı. 4 Aralık'ta mecliste yapılan güvensizlik oylamasına 311 milletvekili destek verdi. Böylece hükümeti düşürmek için gerekli olan 288 milletvekili sayısı aşıldı.